Από τους εργαζόμενους της ΕΨΥΚΑ και ΔΕΥΨΥ
Υπόμνημα προς τους βουλευτές
για τα προβλήματα
στις δομές ψυχικής υγείας
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ενημέρωσης προς τα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, σχετικά με την επείγουσα ανάγκη διασφάλισης των εργασιακών τους σχέσεων και της βιωσιμότητας των δομών ψυχικής υγείας ενόψει της εφαρμογής του Ν. 5129/2024, απέστειλαν οι εργαζόμενοι στις δομές Ψυχικής Υγείας, ΕΨΥΚΑ και ΔΕΥΨΥ.
Πρόκειται για τους εργαζόμενους στις δομές ψυχικής υγείας των ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίοι ζητούν από τα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 21 του Ν. 5129/2024, που προβλέπει τη μετάβαση της χρηματοδότησης των μονάδων ψυχικής υγείας από το Υπουργείο Υγείας στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ).
Η σημερινή κατάσταση
Στο υπόμνημα, γίνεται αναφορά στη σημερινή κατάσταση των δομών ψυχικής υγείας:
[- Οι δομές ψυχικής υγείας (οικοτροφεία, ξενώνες, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες κ.ά.) λειτουργούν εδώ και πάνω από 20 χρόνια, παρέχοντας ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και επανένταξη σε χιλιάδες συμπολίτες μας με ψυχικές διαταραχές.
– Οι φορείς αυτοί είναι ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εποπτευόμενοι από το Υπουργείο Υγείας και χρηματοδοτούνται μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.
– Το προσωπικό τους αμείβεται βάσει του ενιαίου μισθολογίου του Δημοσίου, και οι συμβάσεις είναι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.]
Αναφερόμενοι στο ζήτημα που προκύπτει, σημειώνουν:
[Με την εφαρμογή του άρθρου 21 του Ν. 5129/2024, σχεδιάζεται:
– η μεταφορά της χρηματοδότησης από το Υπουργείο Υγείας στον ΕΟΠΥΥ,
– χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η τεχνική μελέτη κοστολόγησης των υπηρεσιών,
– χωρίς να έχει υπάρξει διάλογος με τους εργαζόμενους ή τους φορείς,
– και χωρίς να είναι σαφές πώς θα διασφαλιστούν οι συμβάσεις και οι μισθολογικοί όροι.
Αυτό δημιουργεί έντονη ανασφάλεια για το προσωπικό και κίνδυνο υποβάθμισης των υπηρεσιών προς τους ωφελούμενους.]
Κίνδυνοι και συνέπειες
Αναφορικά με τους κινδύνους και τις συνέπειες εξηγούν:
[1. Κίνδυνος βλαπτικών μεταβολών στις εργασιακές σχέσεις (αλλαγή συμβάσεων ή μείωση αποδοχών χωρίς συναίνεση).
- Απειλή για τη βιωσιμότητα των μονάδων, αν καθοριστούν νοσήλια κατώτερα του πραγματικού κόστους λειτουργίας.
- Αδυναμία κάλυψης ανασφάλιστων ωφελούμενων, που σήμερα αποτελούν πάνω από το 50% των ενοίκων σε πολλές δομές.
- Απώλεια της συνέχειας φροντίδας που έχει χτιστεί εδώ και δεκαετίες στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.]
Τα αιτήματα
Με το υπόμνημα αυτό, οι εργαζόμενοι ζητούν:
[1. Να διασφαλιστεί ρητά με διάταξη ή εγκύκλιο ότι δεν επέρχεται καμία μεταβολή στις συμβάσεις, στους όρους αμοιβής και στα δικαιώματα των εργαζομένων.
- Να προηγηθεί πλήρης διαβούλευση με τη συμμετοχή του Υπουργείου Υγείας, του ΕΟΠΥΥ, των φορέων και των εκπροσώπων των εργαζομένων.
- Να εκπονηθεί ολοκληρωμένη κοστολόγηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, λαμβάνοντας υπόψη το ενιαίο μισθολόγιο και τις πραγματικές ανάγκες στελέχωσης.
- Να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση των ανασφάλιστων ωφελούμενων, ώστε καμία μονάδα να μην αναγκαστεί να διακόψει υπηρεσίες.]
Επισημαίνεται τέλος, ότι, το «ζήτημα είναι κρίσιμο» και αναφέρουν σχετικά: [Η ψυχική υγεία είναι πυλώνας κοινωνικής συνοχής. Οι δομές αυτές δεν παρέχουν απλή «φιλοξενία» αλλά ουσιαστική ψυχοκοινωνική επανένταξη, με δράσεις εκπαίδευσης, απασχόλησης, κοινωνικής στήριξης και κοινότητας.
Η υποβάθμισή τους θα έχει ανθρωπιστικές και κοινωνικές συνέπειες και θα αναιρέσει μεγάλο μέρος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που η Ελλάδα οικοδόμησε επί δεκαετίες με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους.]
Το υπόμνημα υπογράφουν τα Σωματεία Εργαζομένων ΕΨΥΚΑ Ν. Δράμας και το Σωματείο εργαζόμενων ΔΕΥΨΥ Δράμας.
