Η ακαταλόγιστη ανευθυνότητα
της αλαζονικής Εξουσίας
Πώς απαλλάχτηκαν πρίγκιπας και βουλευτής, οι πρωταγωνιστές του πρώτου αυτοκινητιστικού δυστυχήματος
Δημήτρης Ι. Σφακιανάκης
Μάρτης 1907. Η μέρα ήταν ανοιξιάτικη και ο νεαρός βασιλόπαις πρίγκιπας Ανδρέας βγήκε για μια βόλτα μετά της συζύγου του στο Φάληρο. Φανατικός και προνομιακός “οτομομπιλίστας” της εποχής, επέβαινε πολυτελούς, ανοιχτού αυτοκινήτου συνοδευόμενος από τον υπασπιστή του Ιωάννη Μεταξά − τον γνωστό μετά 30 χρόνια δικτάτορα. Σημειωτέον ότι το 1907 κυκλοφορούσαν στην Αθήνα εφτά μόνο αυτοκίνητα, με ιδιοκτήτες από την οικονομική και πολιτική αφρόκρεμα της εποχής. Εισέρχεται λοιπόν ο πρίγκιψ Ανδρέας στη λεωφόρο Συγγρού αλλά, φεύ, εμφανίζεται όπισθεν όχημα οδηγούμενο από έναν ατίθασο νεαρό, και σπόρτμαν οδηγό, τον βουλευτή Φθιώτιδος Νικόλαο Σιμόπουλο, υιόν του επιφανούς υπουργού οικονομικών Ανάργυρου Σιμόπουλου.
Ο πρίγκιπας Ανδρέας
(Πηγή huffingtonpost.gr)
Ο Νικόλαος Σιμόπουλος
(Πηγή www.lamiareport.gr/arxeio)
Ο νεαρός βουλευτής βλέποντας το προπορευόμενο πριγκιπικό αυτοκίνητο, αναπτύσσει ταχύτητα «επιδιώκων ανευλαβώς να προηγηθεί της ΑΥ [Αυτού Υψηλότητος] του πρίγκηπος». Πλην, ο βασιλόπαις δεν μασάει. Επιταχύνει και αυτός, με συνέπεια να εκτυλίσσεται μια αλαζονική κόντρα επί της πολυσύχναστης λεωφόρου Συγγρού. Λεωφόρος μεν, πλην χωματόδρομος, με σύννεφα σκόνης να θολώνουν έτι περισσότερον την όραση του γνωστού μύωπος πρίγκηπος, ο οποίος τώρα «έφαγε» κυριολεκτικώς τη σκόνη του προπορευόμενου πλέον Σιμόπουλου. Και από δω αρχίζει το δράμα. Εμφανίζεται να διέρχεται τον δρόμο μια γυναίκα. Ήταν η Eυφροσύνη Βαμβακά, 25χρονη, έγκυος, το πρώτο θύμα στην αιματηρή ιστορία των αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων στη χώρα. Η άτυχη γυναίκα, εθισμένη στη νωχελική κίνηση των ζωήλατων αμαξών, δεν υπολόγισε τη φρενήρη ταχύτητα των δύο αυτοκινήτων, και καθώς βρέθηκε στη μέση του δρόμου δεν αντέδρασε έγκαιρα, με αποτέλεσμα να επέλθει το μοιραίο.
Ο τύπος του μοιραίου αυτοκινήτου του πρίγκιπα Ανδρέα
Πηγή: εφημ. Καιροί 08/03/1907
Ο θάνατος του θύματος προκλήθηκε και από τα δύο αυτοκίνητα; Η πλούσια σχετική ειδησεογραφία των αθηναϊκών εφημερίδων συμφωνεί ότι η Βαμβακά βρήκε μπροστά της το προπορευόμενο αμάξι του Σιμόπουλου, έπεσε στο οδόστρωμα και τσαλαπατήθηκε από το αυτοκίνητο του πρίγκιπα, που ακολουθούσε. Ποιος όμως τη σκότωσε; Εδώ η ειδησεογραφία διχάζεται. Οι δράστες είναι δακτυλοδεικτούμενοι γόνοι της μεγαλοαστικής τάξεως, ο μεν της βασιλικής οικογένειας, ο δε από ισχυρό “τζάκι”. Οι φιλοβασιλικές εφημερίδες −με προεξάρχουσα την «Σκριπ» 1− βοούσαν εμφανίζοντας ότι τη χτύπησε θανάσιμα ο Σιμόπουλος. Όμως «εις το αυτοκίνητον του κ. Σιμοπούλου ουδε σταγών αίματος ευρέθη, ενώ το του Πρίγκηπος ήτο κατασπιλωμένον από αίμα»2 . Η νεκροψία έδειξε ότι το θύμα έφερε πολλαπλά τραύματα από τους τροχούς, «αποκομμένην τη σπονδυλική στήλην…και εκ της επελθούσης αιμορραγίας επήλθεν ακαριαίως ο θάνατος»3. Ωστόσο ο βασιλόπαις βρέθηκε στο απυρόβλητο. Ο εισαγγελέας δεν δέχθηκε πιθανή ενοχή του, με την αφοπλιστική δήλωση «Να είσθε βέβαιοι ότι αν συνέβαινεν τοιούτον τι [να υπέχει ευθύνη] πρώτος ο ίδιος ο Πρίγκηψ θα το ωμολόγει»4 . Γι’ αυτό και κατά τον εισαγγελέα «ουδεμία παρέστι εισέτι ανάγκη όπως εξετασθή ο Πρίγκηψ»5 . Ο καθοριστικός μάρτυρας, ο Μεταξάς, επέρριψε την ευθύνη στον Σιμόπουλο και κατέθεσε ευμενέστατα υπέρ του πρίγκιπα 6. . Ωστόσο ο Σιμόπουλος αντιμετωπίστηκε προστατευτικά από τις Αρχές. Στο σχετικό πόρισμά του ο Διευθυντής Αστυνομίας γνωμάτευε ότι «Το βέβαιον είναι ότι δεν πρέπει να επιρριφθή όλη η ευθύνη στον κ. Σιμόπουλον, διότι δύναταί τις να είπη ότι η φονευθείσα μάλλον ηυτοκτόνησεν…»7 . Εξάλλου η βουλευτική ιδιότητα του Σιμόπουλου τον απάλλασσε από το ενδεχόμενο ποινής. Αλλά και ο σύζυγος της Βαμβακά φαίνεται ότι «συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις». Όπως ανέφερε ο εισαγγελέας, «Ο σύζυγος της παθούσης δι’ αναφοράς εδήλωσεν ότι αποδίδει εις την Ειμαρμένην τον θάνατον της συζύγου του, και ούτε θέλει να καταγγείλη ούτε αποδίδει εις τινα υπαιτιότητα»8 ….
Τόσο η βουλευτική ασυλία του Σιμόπουλου όσο και η πριγκιπική ιδιότητα του γαλαζοαίματου Ανδρέα −γόνος του υψηλότερου θεσμικού παράγοντα, του Βασιλέως των Ελλήνων− βάρυναν αποφασιστικά στη διαχείριση της υπόθεσης 9. Οι αστυνομικές και δικαστικές Αρχές τη διαχειρίστηκαν διεκπεραιωτικά, με τον δέοντα σεβασμό στην αλαζονική ισχύ των πρωταγωνιστών. Το πρώτο αυτοκινητιστικό δυστύχημα της Ελλάδας ήταν μια «μικρή» τραγωδία, με την άσημη Ευφροσύνη Βαμβακά αδικαίωτο θύμα. Παρέμεινε ζητούμενο και τότε το διαχρονικό αίτημα −επίκαιρο σήμερα όσο ποτέ− «Σε μια τέτοια τραγωδία, η Δικαιοσύνη καλείται να αποδείξει την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητά της».
Υ.Γ. Ο πρίγκιπας Ανδρέας ήταν παππούς του σημερινού βασιλιά της Βρετανίας Καρόλου Γ΄. Υπήρξε, ως υποστράτηγος, ένας από τους υπεύθυνους της αποτυχίας του ελληνικού στρατού το 1921 στον Σαγγάριο, στη Μικρά Ασία, και καταδικάστηκε σε θάνατο από το στρατοδικείο. Η ποινή έμεινε ανεκτέλεστη και εν τέλει του επιβλήθηκε ισόβια εξορία εκτός Ελλάδας.
(Το άρθρο αναρτάται και στην ιστοσελίδα για την ιστορία της Δράμας, στην pylidramas.gr)
1 Σκριπ, 6, 7-3-1907.
2 Χρόνος, 6-3-1907.
3 Το Άστυ,7-3-1907.
4 Χρόνος, 6-3-1907.
5 Το Άστυ,7-3-1907.
6 Αθήναι, 6-3-1907.
7 Εμπρός, 6-3-1907.
8 Ακρόπολις, 6-3-1907.
9 Ακρόπολις, 6-3-1907.
