Παγκόσμια Ημέρα  Καρκίνου

– Η πρόληψη σώζει ζωές

Γράφει ο Dr Ανδρέας Ξάνθης

Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ, MSc Εγκεφαλικά Επεισόδια ΔΠΘ

ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Η  4η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ετησίως ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου.Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου στις χώρες της ΕΕ μετά τις καρδιαγγειακές νόσους, καθώς κάθε χρόνο προκαλεί το θάνατο 1,2 εκατομμυρίων ατόμων. Στατιστικά, η Ευρώπη αν και διαθέτει περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού, έχει περίπου το ένα τέταρτο των συνολικών κρουσμάτων καρκίνου! Με δεδομένο, λοιπόν, ότι περίπου 2,6 εκατομμύρια άτομα διαγιγνώσκονται με τη νόσο, είναι προφανές ότι ο καρκίνος αποτελεί τεράστια απειλή για την κοινωνία μας. Σύμφωνα με τις εκθέσεις για την κατάσταση της υγείας στην ΕΕ, ο καρκίνος αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες πρόωρων θανάτων στην ΕΕ, ενώ οι πιο απαισιόδοξοι τον τοποθετούν στις πρώτες θέσεις τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., ένα ποσοστό που υπερβαίνει το 35% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί  Περίπου το 30% των θανάτων από καρκίνο οφείλονται σε: υψηλό δείκτη μάζας σώματος, χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, έλλειψη σωματικής άσκησης, κάπνισμα και χρήση αλκοόλ.
Στις περισσότερες χώρες του κόσμου, όπως και στην Ελλάδα, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Οι πιο συχνές αιτίες θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως είναι κατά φθίνουσα σειρά :

• Ο καρκίνος του πνεύμονα
• Ο καρκίνος του στομάχου
• Ο καρκίνος του ήπατος
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
• Ο καρκίνος του μαστού.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α, η θνησιμότητα από καρκίνο παραμένει γενικά χαμηλότερη απ’ ότι στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες. Μεταξύ των 34 χωρών μελών του Ο.Ο.Σ.Α, η Ελλάδα κατατασσόταν το 2004 στη 19η θέση ως προς τη θνησιμότητα στους άνδρες και στην 23η στις γυναίκες. Όμως, η ευνοϊκή θέση της χώρας είναι σε κάποιο βαθμό πλασματική λόγω ελλείψεων στη διάγνωση, σφαλμάτων στην ταξινόμηση και κυρίως λόγω της έλλειψης εθνικού αρχείου νεοπλασιών.

Πρόσφατα προσφέρεται προσυμπτωματικός έλεγχος στα άτομα που πληρούν τις προϋποθέσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου..

Προληπτικές Δράσεις

► Εμβολιασμός κατά των ιών που προκαλούν καρκίνο

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος που πλήττει τις γυναίκες ηλικίας 15-44 ετών στην Ε.Ε. Το κύριο αίτιο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι η επίμονη λοίμωξη του γεννητικού συστήματος από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Στην Ευρώπη έχουν εγκριθεί δύο προληπτικά εμβόλια κατά του HPV. Και τα δύο εμβόλια παρέχουν προστασία έναντι των τύπων 16 και 18 του HPV, που εκτιμάται ότι ευθύνονται για 73% των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου στην Ευρώπη. Η χρήση εμβολίου κατά του HPV συνιστάται σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 12 έως 15 ετών.

Καρκίνος του ήπατος. Κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφονται περίπου 30.000 νέα περιστατικά καρκίνου του ήπατος, για την πλειονότητα των οποίων ευθύνεται η χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV) και τον ιό της ηπατίτιδας C (HCV). Εδώ και μια εικοσαετία υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του HBV, αλλά τα ποσοστά κάλυψης από το εμβόλιο αυτό ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Δεδομένου ότι ο εκλεκτικός εμβολιασμός μόνο των ομάδων υψηλού κινδύνου δεν φαίνεται να αποδίδει, απαιτείται καθολικός εμβολιασμός όλων των παιδιών έναντι του HBV.

► Αποφυγή των καρκινογόνων παραγόντων του περιβάλλοντος

 Οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες κινδύνου έκθεσης  είναι οι εξής: η ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία (UV), οι εκπομπές καυσαερίων κινητήρων ντίζελ, το βενζόλιο, η αναπνεύσιµη σκόνη κρυσταλλικού διοξειδίου του πυριτίου (RCS) και η φορμαλδεΰδη και ακολουθούν το εξασθενές χρώμιο, ο μόλυβδος και οι ανόργανες ενώσεις του και η σκόνη ξύλου.

Ας ενώσουμε τις φωνές μας σε μια κοινή, παγκόσμια προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τις ανισότητες στην πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες καρκίνου, να γεφυρώσουμε το χάσμα στην υγειονομική περίθαλψη και να εξασφαλίσουμε ότι όλοι, ανεξαρτήτως καταγωγής ή τοποθεσίας, έχουν ισότιμη πρόσβαση στα σύγχρονα εργαλεία της κλινικής ογκολογίας. Ιδίως στην ψηφιακή εποχή και με σύμμαχο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η παγκόσμια κοινότητα της επιστήμης και της κοινωνίας ενώνουν τη φωνή τους και συνδέονται με στόχο την ευαισθητοποίηση στα θέματα που αφορούν τον καρκίνο, και την αντιμετώπιση του φόβου και της προκατάληψης, αλλά και με μια φωνή καλούμε για μείωση του χάσματος στην υγεία.
Εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη δεν έλαβαν έγκαιρη διάγνωση ή θεραπεία εξαιτίας της έλλειψης σωστής και αξιόπιστης πληροφόρησης, αλλά και εξαιτίας της άνισης πρόσβασης σε ποιοτικές παροχές πρόληψης και αντιμετώπισης, ειδικά στη διάρκεια της πανδημίας όταν φοβήθηκαν η αμέλησαν να κάνουν εξετάσεις διάγνωσης και παρακολούθησης..

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ – Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ – Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ !!!!!