Η λειψυδρία είναι πρόβλημα σημερινό και όχι μελλοντικό!
Τι κάνει η Δράμα για τη δημιουργία
φραγμάτων και ταμιευτήρων
στην περιοχή της;
Χρηματοδότηση για μελέτες 4 υδροταμιευτήρων στη Ροδόπη
Του Θανάση Πολυμένη
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ της λειψυδρίας σε όλη τη χώρα, είναι πλέον μια πραγματικότητα. Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο είναι πλέον μπροστά μας, και καλούμαστε να το αντιμετωπίσουμε. Αλλά κυρίως να το αντιμετωπίσει η πολιτεία, η κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις, και φυσικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Η Δράμα, έζησε ιδιαίτερα έντονα το πρόβλημα αυτό, κυρίως την περίοδο του 2024, και κάπως λιγότερο το φετινό καλοκαίρι. Και έγινε αισθητό τόσο όσον αφορά στις καλλιέργειες, αλλά και στο ζήτημα της ύδρευσης. Είναι γνωστό, ειδικά το 2024, οι Δήμοι της περιοχής μετέφεραν πόσιμο νερό με τις υδροφόρες κυρίως στις ορεινές Κοινότητες, γεμίζοντας δεξαμενές, προκειμένου οι κάτοικοι να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα.
Κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2024, τόσο στο λεκανοπέδιο Κ. Νευροκοπίου, όσο και στον κάμπο της Δράμας, οι καλλιεργητές μας έφτασαν στο σημείο να ποτίζουν με ωράριο, συγκεκριμένες ημέρες και σε ομάδες, ενώ ορισμένοι από αυτούς κατέφυγαν και σε διάνοιξη γεωτρήσεων, ένα μέτρο ιδιαίτερα κοστοβόρο.
Στην περιοχή του Νευροκοπίου, η τεχνητή λίμνη Λευκογείων είχε φτάσει στα όριά της, ενώ σε ακόμα πιο δύσκολη κατάσταση είχε βρεθεί ο ποταμός Αγγίτης που είχε κυριολεκτικά στερέψει, όπως και το ποτάμι της Αγίας Βαρβάρας.
Για τη φετινή χρονιά, υπήρξε διαμάχη μεταξύ αγροτών, όταν έπρεπε να προηγηθεί ειδική σύσκεψη με επικεφαλής τον περιφερειάρχη Αν. Μακεδονίας – Θράκης κ. Τοψίδη και δημάρχους της περιοχής, ώστε να ανοίξει το φράγμα Νικήσιανης για να … τρέξει αρδευτικό νερό στα αυλάκια να ποτιστούν οι καλλιέργειες στην περιοχή του Δοξάτου και της Προσοτσάνης.
Τα πράγματα είναι δύσκολα. Και τι χρειάζεται να γίνει; Χρειάζονται μικρότερα ή μεγαλύτερα φράγματα, χρειάζονται ταμιευτήρες νερού, χρειάζεται εξοικονόμηση νερού από κάθε άποψη.
Έργα σε όμορους Νομούς
Πριν δούμε όμως τι γίνεται στη Δράμα από την άποψη της καταγραφής ταμιευτήρων και φραγμάτων, ας δούμε τι γίνεται σε άλλες περιοχές.
Αυτή την ώρα, η Δράμα έχει χάσει το παιχνίδι όσον αφορά το ζήτημα της κατασκευής του φράγματος Τεμένους στο Νέστο, από το οποίο θα είχε τη δυνατότητα να ποτίζει μεγάλο μέρος καλλιεργειών μέχρι και την περιοχή του Δήμου Δοξάτου.
Όπως είναι γνωστό, η Ξάνθη τελικά πέτυχε να πάρει την χρηματοδότηση για τη μελέτη κατασκευής φραγμάτων στο Νέστο, ώστε να ποτίζει τη δική της περιοχή.
Για τη Δράμα, το έργο είχε ξεκινήσει με την κατασκευή του μεγάλου υδροηλεκτρικού φράγματος Θησαυρού από τη ΔΕΗ. Έργο το οποίο υποτίθεται ότι ήταν υποχρέωση η ΔΕΗ να το προχωρήσει στο σύνολό του. Παρ’ όλα, το θέμα της άρδευσης του κάμπου της Δράμας, δεν προχώρησε και έμεινε … όνειρο απατηλό. Τώρα προχωράει από την πλευρά της Ξάνθης.
Προ ημερών, μια νέα είδηση για την χρηματοδότηση μελέτης τεσσάρων υδροταμιευτήρων στη Ροδόπη έγινε γνωστή. Στόχος της μελέτης αυτής, είναι η κατασκευή τεσσάρων υδροταμιευτήρων σε διάφορα σημεία της Π.Ε. Ροδόπης, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες που υπάρχουν και αναδείχθηκαν μέσα από την παρατεταμένη ανομβρία των τελευταίων ετών.
Στο πλαίσιο αυτό, με πρόσφατη απόφασή της, η Περιφερειακή Επιτροπή ΑΜΘ, ενέκρινε το διαγωνισμό για την κατασκευή τεσσάρων υδροταμιευτήρων σε Ίσαλο, Χαμηλό, Ίασμο και Ραγάδα, ώστε να εξυπηρετηθούν οι αρδευτικές ανάγκες των καλλιεργειών κατά τους μήνες στους οποίους παρουσιάζεται έντονη έλλειψη νερού.
Σκοπός του έργου, είναι φυσικά η χρήση επιφανειακών υδάτων, για την άρδευση αγροτικών εκτάσεων στις υπό μελέτη περιοχές και επομένως κατ’ επέκταση και η ανακούφιση του επιβαρυμένου υπόγειου υδροφορέα εξαιτίας της δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Τι κάνει η Δράμα;
Το ερώτημα που τίθεται εδώ, είναι, τι κάνει η Δράμα! Η σπουδαιότερη ενέργεια που γίνεται αυτή την ώρα, είναι αυτή του Δήμου Κ. Νευροκοπίου, ο οποίος προσπαθεί να εντάξει τη χρηματοδότηση μιας μελέτης για την κατασκευή φράγματος στο Καρβουνόρεμα. Έχουν γίνει επανειλημμένες επαφές εδώ και χρόνια, παρ’ όλα αυτά ακόμα δεν έχει βρεθεί χρηματοδοτικό εργαλείο στο οποίο μπορεί να ενταχθεί.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό βέβαια. Όταν το φετινό καλοκαίρι δημιουργήθηκε το πρόβλημα με το φράγμα Νικήσιανης και μιλώντας τότε στον «Π.Τ.» ο δήμαρχος Προσοτσάνης κ. Αθανασιάδης, είχε θέσει ορισμένα ζητήματα.
Αυτό που σημείωνε τότε ο ίδιος, στις αρχές Αυγούστου 2025, είναι ότι «ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας, είναι να κάνουμε καθαρισμό των τάφρων, διευθέτηση κάποιας κοίτης και να ξεμπαζωθούν ορισμένα φράγματα όπως του Μεγαλοκάμπου. Θα πρέπει δηλαδή να γίνουν εργασίες τέτοιες ώστε να δημιουργηθούν ταμιευτήρες, ώστε την ώρα που το χρειαζόμαστε να έχουμε και την ανάλογη ποσότητα νερού».
Επεσήμαινε ακόμα ο ίδιος, ότι, «θα πρέπει να γίνουν κάποια έργα, ώστε τα ποτάμια της περιοχής να μην τα αφήνουμε για 10 μήνες το χρόνο να χύνονται στη θάλασσα και όταν χρειαζόμαστε νερό για 20 μέρες για την άρδευση να μην έχουμε αποθηκευμένο νερό» και συμπλήρωνε: «Πάνω σ’ αυτό, προτείναμε να γίνει εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα το χειμώνα, να στραφεί για παράδειγμα ο Αγγίτης σε στραγγιστικά έργα. Κι αυτό, επειδή πολλές γεωτρήσεις αντλούν μεγάλες ποσότητες νερού ώστε να ισορροπήσουμε αυτή την κατάσταση. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι τα κοιτάσματα νερού δεν είναι απεριόριστα».
Μικρά φράγματα
Τη λύση έδωσε μιλώντας στον «Π.Τ.» ο κ. Δ. Εμμανουλούδης, Καθ/τής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων του Τμ. Περιβάλλοντος και Κλιματικής Κρίσης και Δ/ντής Έδρας UNESCO CON-E-ECT με έδρα τη Δράμα στο Δ.Π.Θ.
Σε παλαιότερες δηλώσεις του στον «Π.Τ.» στις αρχές Ιουλίου 2025, σημείωνε ότι η λύση για τη Δράμα, είναι τα μικρά φράγματα. Αναφερόμενος στο ζήτημα του φράγματος Τεμένους το οποίο ποτέ δεν κατασκευάστηκε, λέγοντας ότι «θα βοηθούσε όχι μόνο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά περισσότερο στην άρδευση. Αυτό δεν έγινε ποτέ, αλλά επανήλθε τώρα η κουβέντα για να γίνει η κατασκευή του».
Αυτό που σημείωνε πάντως, είναι: «Αυτό που συζητήθηκε τώρα και μάλιστα ο ομιλών ήταν ένας απ’ αυτούς που το στήριξε, είναι να γίνουν και άλλα μικρότερα φράγματα, όπως για παράδειγμα στα Λευκόγεια. Διότι, έχουμε νερό. Έστω κι αυτό που πέφτει – και πέφτει τουλάχιστον στην περιοχή μας αρκετό νερό – μην το αφήνουμε να φεύγει στον Στρυμονικό Κόλπο. Και από το λιώσιμο του χιονιού του Φαλακρού και από τις βροχοπτώσεις στα γύρω βουνά, είναι ποσότητες που αν τις ταμιεύσουμε είναι θησαυρός. Μπορούμε να έχουμε πολλά περισσότερα νερά μέσω ταμιευτήρων – φραγμάτων για τον κάμπο μας, για τις καλλιέργειές μας, για τη γεωργία μας».
Ερωτώμενος μάλιστα για την αναζήτηση νέων πηγών νερού, αντιστρέφει το ερώτημα και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η τεχνολογία σήμερα υπάρχει. Είναι η περιοχή μας πλούσια αλλά αντιστρέφω το ερώτημά σας. Τι είναι πιο εύκολο και οικολογικά πιο σωστό; Να ψάξουμε να βρούμε και άλλες πηγές τρυπώντας με γεωτρήσεις και ενοχλώντας κάποιους υδροφορείς που μας δίνουν μια γεωλογική ισορροπία, ή να κρατήσουμε αυτό το επιφανειακό νερό που φεύγει ανεκμετάλλευτο και πηγαίνει στον Στρυμονικό Κόλπο;
Δέχθηκα ερωτήσεις από καθηγητές υδρολόγους παγκόσμιας εμβέλειας, οι οποίοι επισκέφτηκαν την πόλη μας, σχετικά με το που πηγαίνει το νερό της Αγίας Βαρβάρας. Πόσες φορές δεν βλέπετε το νερό εκείνο εξαιρετικής καθαρότητας και ποιότητας από την Αγία Βαρβάρα που περνάει μπροστά από την Ατλαντίδα και φεύγει προς τα κάτω να χάνεται;»
Το ερώτημα
Το ερώτημα μετά απ’ όλα αυτά παραμένει: Πώς διεκδικεί η Δράμα γενικά την χρηματοδότηση μελετών για φράγματα μικρότερα ή μεγαλύτερα στην περιοχή της για αρδευτικούς λόγους;
Τι κάνουν οι Δήμοι για τις περιοχές τους, μιας και τα έργα αυτά είναι και ιδιαίτερα κοστοβόρα; Κουβέντες και προτάσεις μπορεί να υπάρχουν, όμως το ζήτημα είναι το πώς διεκδικούμε όλα αυτά, μέσα από τα διάφορα προγράμματα. Και αν οι γείτονές μας το κάνουν, εμείς τι κάνουμε;
