Προβληματίζει η μειωμένη στάθμη της λίμνης Λευκογείων
Μειωμένη και φέτος η σπορά
της πατάτας στο Νευροκόπι και
δύσκολη η κατάσταση στα όσπρια
Μιλάνε στον «Π.Τ.» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κ. Νευροκοπίου κ. Βέσμελης και το μέλος του Συνεταιρισμού Ορεινών Προϊόντων Κ. Νευροκοπίου κ. Ιφόγλου
Του Θανάση Πολυμένη
ΑΝ ΚΑΙ οι άνθρωποι εκεί στο Κ. Νευροκόπι φαίνεται να αισιοδοξούν – γιατί δεν μπορούν να κάνουν και διαφορετικά – παρ’ όλα αυτά εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τη φετινή παραγωγή, τόσο στην πατάτα, όσο και στο φασόλι.
Και τα δύο «βαριά» προϊόντα από άποψη ποιότητας και νοστιμιάς, η πατάτα Νευροκοπίου, αλλά και τα φασόλια του λεκανοπεδίου, έχουν αποσπάσει δεκάδες επαίνους όλα αυτά τα χρόνια. Μάλιστα, η πατάτα για δυο συνεχόμενες χρονιές έχει καταφέρει να κατακτήσει την πρώτη θέση της πιο νόστιμης σε όλο τον κόσμο μέσα από τους μεγαλύτερους διαγωνισμούς του είδους παγκοσμίως.
Όμως τα προβλήματα παραμένουν και αυτά είναι απόρροια της κλιματικής κρίσης, καθώς το νερό άρδευσης έχει γίνει πλέον δυσεύρετο – ή τουλάχιστον πάμε προς αυτή την κατάσταση.
Το 2024 ήταν μια από τις πλέον δύσκολες χρονιές όσον αφορά το ζήτημα της άρδευσης, καθώς η μοναδική πηγή άρδευσης στο λεκανοπέδιο, είναι η τεχνητή λίμνη Λευκογείων. Όπως είναι γνωστό, τόσο η έλλειψη των απαραίτητων ποσοτήτων νερού, όσο και οι υψηλές θερμοκρασίες, οδήγησαν σε μείωση της παραγωγής κατά 30% περίπου, ενώ σε χειρότερη κατάσταση βρέθηκε η παραγωγή των ονομαστών οσπρίων της περιοχής. Το πλέον χαρακτηριστικό με τα φασόλια (φασόλια βέργας και γίγαντες), είναι ότι κατά την περσινή συγκομιδή, πολλοί καλλιεργητές πήγαν στο χωράφι και μάζεψαν μόνο τις βέργες!
Η πατάτα
Προκειμένου να δούμε σε ποιά κατάσταση βρίσκονται φέτος τα πράγματα, ο «Π.Τ.» μίλησε με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Κ. Νευροκοπίου κ. Βέσμελη, ο οποίος είναι παραγωγός πατάτας, καθώς και με τον κ. Ιφόγλου μέλος του Συνεταιρισμού Ορεινών Προϊόντων Κ. Νευροκοπίου (πρώην πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κ. Νευροκοπίου), ο οποίος παράγει φασόλια.
Όσον αφορά στο ζήτημα της πατάτας, ο κ. Βέσμελης τονίζει αρχικά ότι η σπορά της πατάτας βρίσκεται ήδη στο 80% περίπου και θα ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες, ενώ το κύριο πρόβλημα παραμένει το πρόβλημα της άρδευσης, της διάθεσης του νερού.
Αυτό που μας λέει, είναι ότι «φέτος το νερό στη λίμνη Λευκογείων είναι λίγο περισσότερο από την περσινή περίοδο, παρ’ όλα αυτά όμως, αποτελεί και πάλι πρόβλημα». Το γεγονός αυτό ωθεί για άλλη μια χρονιά τους παραγωγούς πατάτας να σπείρουν και πάλι λιγότερα στρέμματα, όπως έγινε και το 2024, δηλαδή κάπου 30% λιγότερα.
«Για άλλη μια φορά, το νερό στη λίμνη δεν φαίνεται να αρκεί και δεν θα φτάσει στις ποσότητες που είχαμε πριν από χρόνια», σημειώνει ο κ. Βέσμελης και συνεχίζει: «Το τελευταίο διάστημα, οι βροχές βοήθησαν να ανέβει η στάθμη του νερού, όμως αυτό δεν αλλάζει και πολλά πράγματα, καθώς από εδώ και πέρα, δεν ξέρουμε πώς θα πάνε και οι βροχοπτώσεις για το καλοκαίρι. Αν δεν έχουμε τις ποσότητες που χρειάζονται για να ποτίσουμε, τότε θα είμαστε όπως και το προηγούμενο καλοκαίρι, μιας κι εκτός από την λειψυδρία που είχαμε πέρυσι, είχαμε και τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες που δεν βοήθησαν στην ανάπτυξη της πατάτας».
Επισημαίνει πάντως, ότι, «ήδη ορισμένοι πατατοπαραγωγοί έχουν ξεκινήσει και ανοίγουν δικές τους γεωτρήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της λειψυδρίας, όμως αυτές έχουν υψηλό κόστος κάπου στις 50.000 ευρώ. Οι γεωτρήσεις αυτές δεν επιδοτούνται από κανέναν, παρά μόνο από την τσέπη του παραγωγού».
Ερωτώμενος σχετικά με τον ΤΟΕΒ, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κ. Νευροκοπίου, μας λέει ότι «ο ΤΟΕΒ πέρσι διαχειρίστηκε πολύ καλά το νερό, γιατί στην ουσία το παίρναμε με κουπόνι. Πέρσι πήραμε το 25% και φέτος το 35% και θα είμαστε λίγο καλύτερα. Το θέμα είναι ότι απλώς θα είμαστε λίγο πιο καλά από πέρσι».
Ερωτώμενος σχετικά με το μεγάλο πρόβλημα της λειψυδρίας, τονίζει ότι, «αυτό που πιέζουμε εμείς είναι να γίνει κάποτε το Φράγμα στο Καρβουνόρεμα που θα λύσει πολλά προβλήματα».
Ερωτώμενος αν οι νεότεροι, μετά απ’ όλα αυτά, επιλέγουν να ασχοληθούν με την πατάτα, λέει ότι «τα νεότερα παιδιά, δύσκολα επιλέγουν να μείνουν στη γεωργία, γιατί υπάρχουν πολλά προβλήματα, αναζητούμε βοήθεια που δεν την έχουμε και δεν έχουν και άδικο».
Τα φασόλια
Πέρα από την πατάτα, το λεκανοπέδιο βγάζει και τα ονομαστά φασόλια βέργας και γίγαντες που έχουν και την ένδειξη Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.). Από τους φασολοπαραγωγούς, μιλάει στον «Π.Τ.» ο κ. Ιφόγλου, ο οποίος μάλιστα περιγράφει την κατάσταση με ζοφερά χρώματα και δεν είναι αισιόδοξος για τη φετινή παραγωγή.
Η σπορά του φασολιού έχει ήδη ξεκινήσει από τις αρχές Μαΐου και η συγκομιδή του γίνεται κατά την περίοδο του φθινοπώρου, και όπως μας λέει, η παραγωγή του 2024 σχεδόν καταστράφηκε πάνω από το 80% εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών. Και αν και περίμεναν κάποια αποζημίωση γι’ αυτό, ακόμα δεν έχουν πληρωθεί, ενώ αντίθετα, οι παραγωγοί στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας, έχουν ήδη πληρωθεί τις αποζημιώσεις και τις έχουν ήδη ξοδέψει.
«Όπως καταλαβαίνετε, εδώ κάτι δεν πάει καλά και μάλλον υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά» επισημαίνει διευκρινίζοντας, «στο Νευροκόπι σπέρνονται λίγο πιο πάνω από 1.500 στρέμματα, ενώ οι περιοχές στη Δυτική Ελλάδα, αγγίζουν τα 20.000 στρέμματα».
Όπως εξηγεί στον «Π.Τ.» σχετικά με τις αποζημιώσεις ο κ. Ιφόγλου, «το τοπίο μέχρι τώρα είναι θολό. Αυτό που είμαι αναγκασμένος να πω, είναι ότι συνάδελφοι που έχουν υποστεί παρόμοιες ζημιές κυρίως σε Φλώρινα και Καστοριά έχουν ήδη αποζημιωθεί με υψηλά ποσά, κι εμείς περιμένουμε να τα πληρωθούμε το 2026».
Ερωτώμενος γιατί συμβαίνει αυτό, τονίζει ότι «το γιατί δεν είμαι ο αρμόδιος να το απαντήσω, αλλά σίγουρα έχουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Απ’ όσο πληροφορούμαστε, στο επόμενο διάστημα περιμένουμε τη διαδικασία από τις υπηρεσίες για το αν υπήρξαν ζημιές – που υπήρξαν – το 2023! Παρ’ όλα αυτά πρέπει να πούμε ότι το 2024 είχαμε ολική καταστροφή!»
Ο κ. Ιφόγλου διευκρινίζει ότι πέρυσι χάθηκε το 90% έως το 100% της παραγωγής, και καλλιεργούνται 1.500 στρέμματα περίπου, ενώ όπως λέει, «αν κάποιος εδέησε και νοιάστηκε για τους ανθρώπους αυτούς στην Δυτική Ελλάδα, γιατί δεν ενδιαφέρθηκαν και για εμάς εδώ; Εμείς μπροστά σ’ αυτούς είμαστε ένα κλάσμα. Όμως μάλλον κάτι πήγε στραβά, το οποίο δεν μπορώ να το ξέρω. Ξέρω όμως το αποτέλεσμα, που είναι ότι είχαμε χωράφια πέρσι το οποία δεν συγκομίστηκαν. Πήγαν οι άνθρωποι στα χωράφια τους και δεν πήραν τίποτα, παρά μόνο τις βέργες τους».
Ερωτώμενος σχετικά με τη φετινή περίοδο, ο ίδιος λέει ότι θα σπείρει όπως και πέρσι, παρ’ όλα αυτά προς το παρόν «ο καθένας προσπαθεί να κάνει κάτι, όμως δεν υπάρχει η όρεξη και η διάθεση, να πει κάποιος ότι θα βάλει και κάτι παραπάνω, γιατί η αγορά το ζητάει. Ακόμα κι αν το ζητάει η αγορά, γιατί το προϊόν είναι καλό και φημισμένο, όμως δεν μπορείς να προστρέξεις για βοήθεια, δεν έχεις τα μέσα, που σημαίνει ότι οι περισσότεροι θα σπείρουν τα ίδια με πέρσι».
