Γιατί τα πνευματικά παιχνίδια είναι εξίσου
σημαντικά με τα κλασικά αθλήματα
Τα κλασικά αθλήματα περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο φυσική δραστηριότητα. Υπάρχουν, ωστόσο, και τα πνευματικά παιχνίδια που αντί για το σώμα αποτελούν μία πρόκληση για το μυαλό. Πολλοί μάλιστα τα χαρακτήρισαν και αυτά ως αθλήματα και μεταξύ αυτών είναι και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Γεγονός είναι πως στη μία περίπτωση απαιτούνται εξαιρετικές σωματικές ικανότητες, ενώ αντίστοιχα στη δεύτερη περίπτωση είναι πιο σημαντικές οι ικανότητες του νου.
Τι ακριβώς είναι τα πνευματικά παιχνίδια ή αθλήματα;
Παιχνίδια όπως το σκάκι, το τάβλι, το πόκερ υπάρχουν εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες έως και αιώνες και αποτελούν βασικά παιχνίδια αυτής της κατηγορίας. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά αθλήματα, στα πνευματικά παιχνίδια το αποτέλεσμα προσδιορίζεται από την ικανότητα του εγκεφάλου να αναπτύξει μία νικηφόρα στρατηγική, παρότι και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει ισχυρός ανταγωνισμός από δύο ή περισσότερα άτομα.
Τα τελευταία χρόνια τα παραπάνω παιχνίδια, καθώς και άλλα, έχουν επίσημα αναγνωριστεί ως πνευματικά παιχνίδια και όταν παίζονται σε ψηφιακά μέσα, σε υπολογιστές ή σε κονσόλες, εντάσσονται παράλληλα και στην κατηγορία των esports.
Τα πνευματικά παιχνίδια εξασκούν γενικότερα το μυαλό
Φαίνεται πως δίχως καμία αμφιβολία τα πνευματικά παιχνίδια εξασκούν γενικότερα τις λειτουργίες του εγκεφάλου. Μπορεί ενδεχομένως κάποιος παίκτης να έχει εξειδίκευση σε ένα συγκεκριμένο παιχνίδι και να έχει αναπτύξει προηγμένες στρατηγικές σε αυτό, όμως η ενασχόληση του με ένα πνευματικό παιχνίδι του εξασφαλίζει γενικότερα τις «βάσεις» και για άλλα αντίστοιχα παιχνίδια. Η βασική συλλογιστική παραμένει και κάποιες στρατηγικές που ανέπτυξε ο εγκέφαλος μπορούν να χρησιμοποιηθούν, έστω με κάποιες τροποποιήσεις, και σε άλλες περιπτώσεις παιχνιδιών. Κάτι αντίστοιχο, βέβαια, ισχύει και στα παραδοσιακά αθλήματα. Για παράδειγμα, ένας καλός δρομέας μπορεί να είναι και πολύ καλός άλτης στο μήκος, όπως έχουμε δει σε πολλές περιπτώσεις ή και σε άλλους αντίστοιχους τομείς.
O Magnus Carlsen απέδειξε πως πέρα από παγκόσμιος πρωταθλητής και παιδί-θαύμα στο σκάκι, έχει όλες τις δυνατότητες και ικανότητες να αποτελέσει πρωταγωνιστή και σε άλλα πνευματικά παιχνίδια. Πρόσφατα έλαβε μέρος σε ένα τουρνουά πόκερ, πραγματοποιώντας μία μεγαλειώδη μπλόφα, η οποία συζητήθηκε ιδιαίτερα. Απέδειξε πως έχει εξαιρετικές ικανότητες και στο πόκερ και ενδεχομένως και σε άλλα με πνευματικά παιχνίδια. Αυτό, άλλωστε, δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα, καθώς και η Jenniffer Shahade, μέλος της ομάδας PokerStars, έχει αποδείξει εδώ και χρόνια πώς μπορεί να είναι εξίσου επιτυχημένη τόσο στο σκάκι όσο και στο πόκερ, με εξαιρετική απόδοση και στα δύο πνευματικά παιχνίδια, σε κορυφαίο μάλιστα επίπεδο.
Τα οφέλη των πνευματικών παιχνιδιών
Έχουν πραγματοποιηθεί κατά καιρούς πολλές έρευνες προκειμένου να μελετηθεί η επίδραση των πνευματικών παιχνιδιών στη σύνθετη νοητική λειτουργία του εγκεφάλου του ανθρώπου.
Όταν κάνεις παίζει ένα πνευματικό παιχνίδι, βελτιώνει σημαντικά την ικανότητα του να αναλύει καταστάσεις και να παίρνει αποτελεσματικές αποφάσεις, ακόμα και όταν οι πληροφορίες που διαθέτει είναι περιορισμένες. Οι δεξιότητες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία και στο χώρο της εργασίας, με αποτέλεσμα κάνεις να παίρνει κρίσιμες αποφάσεις εύκολα και γρήγορα. Το ίδιο, επίσης, συμβαίνει και σε άλλους τομείς της καθημερινότητάς μας.
Η συχνή ενασχόληση ενός ατόμου με τα πνευματικά παιχνίδια έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της γνωστικής ικανότητας. Έρευνες έχουν δείξει πως ενισχύεται η βραχυπρόθεσμη μνήμη και η αναγνώριση μοτίβων. Άλλωστε στα περισσότερα πραγματικά παιχνίδια υπάρχει επανάληψη συγκεκριμένων προτύπων και μοτίβων από χρώματα και σχήματα, κάτι το όποιο δρα ευεργετικά για τη μνήμη.
Επαγγελματικός ανταγωνισμός
Ο επαγγελματικός ανταγωνισμός υπάρχει σε πολύ μεγάλο βαθμό πλέον και στα πνευματικά αθλήματα. Φυσικά, για να γίνει κανείς επαγγελματίας θα πρέπει να φτάσει τα επίπεδα της απόδοσης του σε πολύ υψηλά σημεία, κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου εύκολο. Υπάρχουν άτομα που γεννιούνται με ένα έμφυτο ταλέντο που τους οδηγεί με πολλή εξάσκηση στο πρωταθλητισμό. Αυτό έχει αποδειχθεί πάρα πολλές φορές, κυρίως στο σκάκι.
Δεν προκαλεί, λοιπόν, καμία εντύπωση το γεγονός πως η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή έχει αναγνωρίσει πολλά πνευματικά παιχνίδια ως αθλήματα. Υπάρχει, μάλιστα, πολύ μεγάλη πιθανότητα να τα δούμε κάποια στιγμή στο μέλλον στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Μέχρι τότε βέβαια υπάρχει η Ολυμπιάδα τον Πνευματικών Αθλημάτων, η οποία διεξάγεται από το 1997 με μεγάλη επιτυχία, με την πραγματοποίηση ανταγωνιστικών αγώνων σε περισσότερα από 100 διαφορετικά παιχνίδια. Το σκάκι, το τάβλι και το Scrabble αποτελούν τα πιο δημοφιλή από αυτά, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί στο πρόγραμμα των αγώνων και επιτραπέζια, όπως οι Άποικοι του Κατάν και το Dominion, καθώς επίσης και το λαοφιλές πόκερ.
