Η Ελλάδα και ο Έβρος
στην κόψη
του δημογραφικού ξυραφιού
Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης*
Όπως αναφέρεται σε (ένα ακόμη) πόρισμα της Βουλής για το δημογραφικό ζήτημα, η γεννητικότητα στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως και το πρόβλημα παίρνει εθνικές διαστάσεις, που μπορεί να απειλήσει την εθνική μας ανεξαρτησία, ασφάλεια και ακεραιότητα. Είναι γεγονός ότι εδώ και πολλά χρόνια, η δημογραφική κατάσταση στην Ελλάδα είναι εφιαλτική, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τα πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Έτσι το 2022 οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά 10,4% σε ετήσια βάση και έπεσαν στις 76.541, ενώ οι θάνατοι ήταν 140.801, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός της χώρας να μειωθεί κατά 64.260 ανθρώπους. Αν από τα παραπάνω στοιχεία αφαιρεθούν οι γεννήσεις των αλλοδαπών, την προηγούμενη χρονιά ο ελληνικός πληθυσμός μειώθηκε κατά 73.000 άτομα.
Σύμφωνα με τους αμείλικτους αριθμούς, το 2022 συμπληρώθηκαν δεκατέσσερα χρόνια συνεχούς μείωσης του ελληνικού πληθυσμού, ζήτημα το οποίο οι σχετικές έρευνες τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς μας είχαν προειδοποιήσει αρκετά έτη νωρίτερα.
Έτσι σύμφωνα με τα ετήσια δελτία φυσικής κίνησης πληθυσμού της ΕΛΣΤΑΤ από το 2009 έως σήμερα, αν υπολογιστεί ο συνολικός αριθμός γεννήσεων, από τον οποίο θα πρέπει να αφαιρεθεί ο συνολικός αριθμός θανάτων και επί πλέον να γίνει και η αφαίρεση του συνολικού αριθμού γεννήσεων από αλλοδαπούς, ο ελληνικός πληθυσμός μειώθηκε περίπου κατά 576.000 άτομα.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Α. Λαυρέντζος η παραπάνω πληθυσμιακή μείωση σημαίνει ότι χάθηκε πληθυσμός που αντιστοιχεί στους κατοίκους έντεκα ελληνικών πόλεων μεσαίου μεγέθους, όπως η Δράμα, η Καβάλα, η Καλαμάτα, η Κοζάνη, τα Ιωάννινα, η Καρδίτσα, η Χαλκίδα, τα Χανιά, οι Σέρρες, η Κόρινθος και η Αλεξανδρούπολη!
Από την παραπάνω μείωση δεν συνυπολογίζεται ο μεγάλος αριθμός Ελλήνων οι οποίοι στο ίδιο χρονικό διάστημα (2009-2022) έφυγαν για αναζήτηση καλύτερης τύχης για αυτούς και τα παιδιά τους στο εξωτερικό. Με αυτά τα δεδομένα η παραπάνω πληθυσμιακή μείωση σε καιρό ειρήνης, ξεπερνά τις απώλειες που υπέστη η πατρίδα μας στην περίοδο του πολέμου και της κατοχής (1940-1944) με νεκρούς σε μάχες, σφαγές και ολοκαυτώματα, αλλά και από την πείνα !
Επιπλέον της παραπάνω μείωσης, επειδή οι γεννήσεις είναι κατά πολύ λιγότερες από τις αναγκαίες για την αναπλήρωση των γενεών, δηλαδή τη συνέχεια του έθνους μας, οι νέοι ως ποσοστό στον συνολικό πληθυσμό μειώνονται, με αποτέλεσμα σήμερα η Ελλάδα να είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, η πέμπτη πιο γερασμένη χώρα στον κόσμο!
Οι λόγοι για τη μείωση πολλοί και ποικίλοι: η αδυναμία των ζευγαριών να τεκνοποιήσουν λόγω της οικονομικής κατάστασης, οι επιπτώσεις των μέτρων των Μνημονίων, εξαιτίας των οποίων τα ζευγάρια που εργάζονται με μειωμένους μισθούς και πολύ περισσότερο, τα ζευγάρια με ένα ή και δύο ανέργους, αδυνατούν και κάνουν παιδιά (όσα δεν έχουν) ή περισσότερα παιδιά (για όσα έχουν και θέλουν να αποκτήσουν και άλλα). Οι νέοι σε ηλικία άνεργοι αδυνατούν να συνάψουν γάμο, ενώ οι άνεργοι νέοι σε ηλικία μεταναστεύουν (μαζί με τα παιδιά τους) στο εξωτερικό και δύσκολα θα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Παράλληλα αυξήθηκαν οι γεννήσεις νεκρών βρεφών, αυξήθηκαν οι θάνατοι από διάφορες αιτίες (άγχος, καρδιακά επεισόδια, κ.ά), αλλά αυξήθηκαν και οι αυτοκτονίες, για οικονομικούς λόγους.
Επιπλέον τα Μνημόνια, υλοποιώντας μέτρα εναντίον των οικογενειών με παιδιά, και ιδιαίτερα των τρίτεκνων και πολύτεκνων έφτασαν στο σημείο να θεωρούν τα παιδιά τεκμήριο…..
Η παραπάνω ζοφερή δημογραφική κατάσταση δεν θα μπορούσε να αφήσει από έξω και τον πιο στρατηγικής σημασίας νομό της πατρίδας μας: τον Έβρο, εκεί όπου μαζί με τα νησιά του Αιγαίου κρίνεται, μεταξύ των άλλων αντίσταση και η άμυνα του Ελληνισμού έναντι του κράτους- διακινητή. Η καταστροφική πυρκαγιά που κατέκαψε τον Έβρο το περασμένο καλοκαίρι, θα συναντήσει την άμυνα της φύσης, η οποία και θα αναγεννήσει τα καμένα εδάφη, η πληθυσμιακή όμως ερήμωση, χωρίς άμεσα μέτρα, είναι δυστυχώς μη αναστρέψιμη.
Εάν ακολουθηθεί η δημογραφική κατάσταση που υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια, προβλέπεται ότι σε λιγότερα από τριάντα έτη ο Έβρος θα μετατραπεί σε νομό – φάντασμα, αφού οι περισσότεροι οικισμοί θα έχουν ερημώσει πλήρως από μόνιμους κατοίκους και θα έχουν απομείνει μόνο στην Αλεξανδρούπολη και στις γύρω από την πρωτεύουσα του νομού περιοχές.
Στον Έβρο τα φυσικά ισοζύγια γεννήσεων/θανάτων στην καλύτερη περίπτωση ήταν 1/1 στην Αλεξανδρούπολη και 1/1,25 στην Ορεστιάδα, δηλαδή μία περίπου γέννηση για κάθε θάνατο, μόλις και μετά βίας δηλαδή, δεν μειώνεται ο πληθυσμός ή μειώνεται πολύ αργά. Πουθενά στον Έβρο δεν αυξάνεται ο πληθυσμός, αλλά μειώνεται με ραγδαίους ρυθμούς σε όλους σχεδόν τους Δήμους.
Στην πιο δεινή δημογραφική κατάσταση βρίσκεται η Δημοτική Ενότητα Τριγώνου στα σύνορα Ελλάδας- Βουλγαρίας- Τουρκίας, όπου εμφανίζεται το υψηλότερο αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων/ θανάτων με 1/18,5. Ένα πραγματικά εφιαλτικό νούμερο, αφού για κάθε νεογέννητο, πεθαίνουν σχεδόν 19 Εβρίτες! Ακολουθεί η Δημοτική Ενότητα Μεταξάδων, με 1/12, η Δημοτική Ενότητα Κυπρίνου: 1 / 9, η Δημοτική Ενότητα Βύσσας: 1 / 6,4, η Δημοτική Ενότητα Ορφέα: 1 / 4, η Δημοτική Ενότητα Τυχερού: 1 / 3,6, η Δημοτική Ενότητα Σουφλίου: 1 / 3, η Δημοτική Ενότητα Φερών: 1 / 2,7, η Δημοτική Ενότητα Διδυμοτείχου: 1 / 2, η Δήμος Σαμοθράκης: 1 / 1,8, η Δημοτική Ενότητα Ορεστιάδας: 1 / 1,25, η Δημοτική Ενότητα Αλεξανδρούπολης: 1 / 1.
Εάν δεν αλλάξουν τα δεδομένα, εάν δεν παρθούν μέτρα αμέσως, η Ελλάδα και ο Έβρος θα γερνούν και μάλιστα θα βρίσκονται ανάμεσα στις πρώτες περιοχές παγκοσμίως, έχοντας και το υψηλότερο βαθμό ηλικιακής εξάρτησης (δηλαδή οι εναπομείναντες νέοι θα πρέπει να εργάζονται για ολοένα και περισσότερους ηλικιωμένους ). Ειδικότερα, στο νομό Έβρου η δημογραφική κατάρρευση είναι προ των πυλών και επιπλέον στη στρατηγικής αυτής σημασίας περιοχή της πατρίδας μας, η πληθυσμιακή παράμετρος αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφάλειας και κυριαρχίας , το οποίο πρέπει να εξετασθεί με σοβαρότητα και ευθύνη. Μάλιστα λόγω του επείγοντος του ζητήματος, κάθε καθυστέρηση θα δυσχεραίνει και άλλο την κατάσταση, συνεπώς οι αποφάσεις για την αντιστροφή της κατάστασης πρέπει να ληφθούν άμεσα, πριν είναι πολύ αργά…..
*Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου και μόνιμος κάτοικος Έβρου.
