Το Άναμμα της Κούπας

αναβιώνει στην

Καλλιθέα Προσοτσάνης

Την Κυριακή της Τυρινής 17 Μαρτίου

Το έθιμο το Άναμμα της Κούπας, αναβιώνει την Κυριακή της Τυρινής 17 Μαρτίου, στις 20.00 μ.μ., στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Καλλιθέας, στην Κοινότητα Καλλιθέας του Δήμου Προσοτσάνης, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλλιθέας.

Σύμφωνα με το έθιμο, μόλις χτυπήσει το ρολόι της εκκλησίας στις 20.00 μ.μ., θα δοθεί το σύνθημα για το Άναμμα της Κούπας. Πρόκειται για ένα έθιμο που γεννήθηκε από το βαθύ θρησκευτικό αίσθημα των προγόνων μας. Η φωτιά, έχει το νόημα της κάθαρσης της φύσης από τα κακά πνεύματα. Επίσης, την κάθαρση των ανθρώπων από τα διάφορα παραπτώματα για να είναι έτοιμοι να υποδεχθούν «Το Άγιο Πάσχα» με καθαρή την ψυχή και το πνεύμα.

Τα καρναβάλια που θα βρίσκονται εκεί, θα μοιράσουν στους νέους τις «Σριάλες» όπου πετώντας τες στην κούπα θα κάνουν την ευχή για ότι επιθυμούν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι θα μοιραστεί στους παρευρισκόμενους σούπα γκούλας, κρασί, εδέσματα και χαλβάς.

θα συμμετέχουν ο Μορφωτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Καλλιφύτου, και ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Ορφέας Αγίας Παρασκευής.

Το έθιμο

Πρόκειται για εθιμικές πυρές οι οποίες πραγματοποιούνται με αφορμή κάποια θρησκευτική εορτή. Γύρω από αυτές στήνονται χοροί, τραγούδια και τις υπερπηδούν μικροί και μεγάλοι για υγεία και καλή χρονιά.

Γνωστότερο είναι το έθιμο στην Καλλιθέα, την Κυριακή της Τυρίνης, που λέγεται «Κούπα». Οι νέοι του χωριού, μια βδομάδα πριν συγκεντρώνουν τα κλαδιά, μεταφέροντας τα από το βουνό στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού Σχολείου της Καλλιθέας. Εκεί στήνεται η «κούπα», το ένα κλαδί πάνω στο άλλο, με πολύ τέχνη για να μην πέσουν τα κλαδιά κάτω. Όσο ψηλότερη γίνει τόσο μεγαλύτερη επιτυχία έχει.

Έπειτα, όλοι αναμένουν το σούρουπο οπότε δίνεται το σύνθημα και όλοι οι πρωτεργάτες κρατώντας αναμμένες δάδες, κάνουν τρεις φορές το γύρω της «κούπας» τραγουδώντας το γνωστό τραγούδι «Μακεδονία ξακουστή».

Έπειτα σταματούν και ο καθένας από τη δική του πλευρά ανάβει την «κούπα». Στη συνέχεια, στήνεται μεγάλος κυκλικός χορός γύρω από τη φωτιά, υπό τους ήχους των παραδοσιακών οργάνων. Οι νέοι πηδούν πάνω από τη μέση της φωτιάς και οι ανήμποροι από την άκρη της. Στα παλαιότερα χρόνια, κάθε γειτονιά (μαχαλάς) έστηνε τη δική της «κούπα» και όποιος είχε τη μεγαλύτερη φωτιά ένιωθε πολύ υπερήφανος.

Ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος. Μάλιστα, τα κλαδιά που συγκέντρωναν όλη την εβδομάδα, τα αποθηκεύανε σε κρυφό μέρος ή τα φυλάγανε με βάρδιες για να μην κλαπούν από τα παιδιά άλλης γειτονιάς.

Ο συμβολισμός του εθίμου είναι, η κάθαρση της φύσης με τη χρήση της φωτιάς από τα κακά πνεύματα. Οι άνθρωποι πηδούν πάνω απ’ αυτή καίγοντας τις αμαρτίες τους και είναι έτοιμοι να υποδεχθούν το Πάσχα με καθαρή τη ψυχή τους. Υπάρχει και μια δεύτερη εκδοχή, ότι με τη φωτιά καίγανε ή αποκρίνανε τους ψύλλους που τις παλαιότερες εποχές αποτελούσαν σοβαρό πρόβλημα λόγω έλλειψης συνθηκών υγιεινής.