Με αφορμή ερώτηση της Χαράς Κεφαλίδου στη Βουλή

Η εισαγωγή της Τοπικής Ιστορίας

της Δράμας στο εκπαιδευτικό

πρόγραμμα των σχολείων

► «Η Τοπική Ιστορία βοηθά τους μαθητές να γνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους στον τόπο όπου ζουν»

► Ο «Πρωινός Τύπος» εδώ και πολλά χρόνια, έχει αναφερθεί πάμπολλες φορές στο θέμα αυτό με σχετικά δημοσιεύματα.

Του Θανάση Πολυμένη

ΑΦΟΡΜΗ για το σημερινό σημείωμα, αποτελεί μια πρόσφατη ερώτηση της βουλευτού Δράμας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και υπεύθυνης Τομέα Παιδείας και Θρησκευμάτων στη Βουλή με κεντρικό τίτλο: «Εισαγωγή Τοπικής Ιστορίας στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολείων».

Η ερώτηση κατατέθηκε στη Βουλή στις 18 Ιουλίου και υπογράφεται από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και σ’ αυτήν αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι, «η Τοπική Ιστορία δεν πρέπει να παραμένει μόνο αντικείμενο επιστημονικής έρευνας, αλλά μπορεί να διδάσκεται και στο σχολείο».

Ο «Πρωινός Τύπος» εδώ και πολλά χρόνια, έχει αναφερθεί πάμπολλες φορές στο θέμα αυτό με σχετικά δημοσιεύματα. Συνεργάτες της εφημερίδας μας μάλιστα, δημοσιεύουν συχνά έγκυρα κείμενα, τα οποία αναφέρονται με λεπτομέρειες σε διάφορες φάσεις της Ιστορίας της Δράμας και πολλές φορές έχουν επισημάνει την αναγκαιότητα διδασκαλίας της τοπικής μας ιστορίας στα σχολεία. Άλλωστε, η Ιστορία του τόπου μας, αποτελεί την ταυτότητα και την κληρονομιά μας, την οποία επιβάλλεται να διδάσκονται τα παιδιά μας.

Με το όρο «Τοπική Ιστορία», εννοείται η συνολική (κοινωνική, πολιτισμική, οικονομική και πολιτική) Ιστορία ενός συγκεκριμένου τόπου σε συσχετισμό με την Ιστορία του ευρύτερου γεωγραφικού χώρου στον οποίο βρίσκεται, αλλά και σε σχέση με την εθνική και παγκόσμια Ιστορία, όσο αυτό είναι εφικτό.

Όπως αναφέρεται μάλιστα, «η ενασχόληση των μαθητών/τριών με θέματα Τοπικής Ιστορίας βοηθά στο να συνειδητοποιήσουν τις επιρροές που ασκεί η ανθρώπινη δραστηριότητα στο περιβάλλον και να εκτιμήσουν την αξία και την ποιότητα του τοπικού φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Να αναπτύξουν κριτική στάση και ερευνητική διάθεση για ζητήματα της τοπικής κοινωνίας. Να γνωρίσουν την ιστορία του τόπου τους, να την εκτιμήσουν και να την εντάξουν στη Γενική Ιστορία. Να έρθουν σε επαφή με ιστορικά στοιχεία, ερευνήσιμα και προσιτά. Να εθιστούν στην παρατήρηση και στην έρευνα συγκεκριμένων ιστορικών χώρων. Να ασκηθούν στη διαθεματική προσέγγιση θεμάτων της Τοπικής Ιστορίας και να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με προβλήματα της τοπικής κοινωνίας».

Η Τοπική Ιστορία απασχόλησε για πρώτη φορά το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 1989-1990, με τη συγκρότηση «Ομάδας Μελέτης της Τοπικής Ιστορίας» (ΦΕΚ Γ2/734/16-2-1989) που υπέβαλε σχετικό Υπόμνημα και σχέδιο Εγκυκλίου (Γ2/299/29-1-1990 και Γ2/563/15-2-1990), με τις οποίες προβλεπόταν η πειραματική εφαρμογή της έρευνας ωρών από το μάθημα της Ιστορίας ωρών από το μάθημα της Ιστορίας της Τοπικής Ιστορίας στη Β΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου και η διάθεση τεσσάρων (4)  ωρών από το μάθημα της Ιστορίας.

Όπως αναφέρεται μάλιστα στην ερώτηση της κας Κεφαλίδου, «έχει διαπιστωθεί ένα μεγάλο κενό στα σχολεία μας, μιας και τα υπάρχοντα σχολικά εγχειρίδια εθνικής ιστορίας, έχουν ελάχιστες αναφορές για την ιστορική κληρονομιών πολλών περιοχών».

Η Τοπική Ιστορία της Δράμας

Και εδώ που τα λέμε, αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Τα βιβλία της εθνικής ιστορίας μας, είναι αδύνατον να μπορούν να καλύψουν όλα αυτά τα γεγονότα.

Και ένα παράδειγμα είναι η Δράμα, η οποία έχει να παρουσιάσει μεγάλο πλούτο ιστορίας, τόσο από το πρόσφατο, όσο και από απώτερο παρελθόν. Η Δράμα και η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας, έχουν να παρουσιάσουν μεγάλα ιστορικά γεγονότα, τα οποία καθόρισαν σε γενικό επίπεδο την περιοχή. Να μιλήσουμε για τις βουλγαρικές κατοχές από τις οποίες δεινοπάθησαν κάτοικοι της περιοχής εκείνα τα χρόνια;

Να μιλήσουμε για τις σφαγές της Δράμας κατά την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου; Για το ότι από τη Δράμα ξεκίνησε – διαπιστωμένα πλέον – η πρώτη αντίσταση στους κατακτητές τον πρώτο χρόνο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα;

Να μιλήσουμε για το Ολοκαύτωμα του Δοξάτου το 1913, μια ημέρα πριν από την απελευθέρωση της περιοχής από τον Ελληνικό Στρατό; Και πόσα άλλα ακόμα, που για να αναφερθούν εδώ, πρόκειται για μια μακρά λίστα.

Μπορούμε πραγματικά να αναρωτηθούμε, για το πόσοι νέοι αυτής της περιοχής, γνωρίζουν τα ιστορικά γεγονότα του τόπου στον οποίο γεννήθηκαν και ζουν. Τι πραγματικά γνωρίζουν για όλα αυτά, πέρα από τις επετείους, κατά τη διάρκεια των οποίων μαθαίνουν ελάχιστα και πιθανότατα συγκεχυμένα ή λανθασμένα;

Είναι γεγονός ότι η πολιτεία και δη το Υπουργείο Παιδείας, θα πρέπει να φροντίσει γι’ αυτό. Και έχει γίνει στο παρελθόν για άλλη περιοχή της χώρας, ενώ στη συνέχεια σταμάτησε ένα σχετικό πρόγραμμα.

Οι βουλευτές ρωτάνε την υπουργό Παιδείας κα. Κεραμέως, αν είναι στις προθέσεις του υπουργείου να προχωρήσει στην έκδοση συγκεκριμένων εγχειριδίων τοπικής ιστορίας για κάθε περιοχή της χώρας, αξιοποιώντας την επιστημονική τεκμηρίωση των Περιφερειακών Πανεπιστημίων.

Θα μπορούσε να υπάρξει ένα εγχειρίδιο με την Τοπική Ιστορία της Δράμας, να γίνεται αναφορά στα ιστορικά γεγονότα με μια επιλογή και όλα αυτά οι μαθητές να τα διδάσκονται για ορισμένες ώρες το χώρο, εκτός βέβαια εξεταστέας ύλης, ή με κάποια ολιγόωρα σεμινάρια.

Για να ασχοληθεί σήμερα ένας νέος άνθρωπος, ένας μαθητής με την ιστορία του τόπου του, θα πρέπει να δείξει ειδικό ενδιαφέρον ο ίδιος. Γιατί λοιπόν το σχολείο να μην του προκαλέσει αυτό το ενδιαφέρον; Γιατί να μην τον οδηγήσει προς τα εκεί, ώστε να γνωρίσει σε ποιον τόπο ζει και πώς έχει διαμορφωθεί η τοπική κοινωνία όλα αυτά τα χρόνια;

Και όπως αναφέρεται και στην ερώτηση, «η Τοπική Ιστορία βοηθά τους μαθητές να γνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους στον τόπο όπου ζουν και να ανακαλύψουν τη μοναδικότητα και πολυπλοκότητα της κοινωνίας τους» και ακόμα «η Τοπική Ιστορία, διευρύνει τα σύνορα μεταξύ σχολείο και κοινωνίας, ενώ η γενική ιστορία φωτίζει τις αναζητήσεις της τοπικής και εμπλουτίζει τη θεματική της».