Μπαμπούγερα, Αράπηδες, Γκιλίγκες, Τσολιάδες, Καμήλα κ.α.

Ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για

τα δρώμενα των μεταμφιεσμένων

στα χωριά της Δράμας

Για πρώτη χρονιά ενταγμένα στον Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Του Θανάση Πολυμένη

ΕΔΩ ΚΑΙ αρκετές ημέρες, έχουν ξεκινήσει οι προετοιμασίες από τους Πολιτιστικούς Συλλόγους της περιοχής του Νομού Δράμας, προκειμένου να είναι όλα έτοιμα για τα δρώμενα του Δωδεκαημέρου στα χωριά της Δράμας.

Το σύνθημα έχει ήδη δοθεί, οι άνθρωποι των Συλλόγων στα χωριά της Δράμας προετοιμάζονται, προκειμένου τις ημέρες των Φώτων, να αναβιώσουν για άλλη μια χρονιά τα γνωστά μας Μπαμπούγερα, οι Γκιλίγκες, οι Αράπηδες, οι Τσολιάδες, η Καμήλα, οι Αρκούδες, η Μπάμπω, το δρώμενο του σατυρικού γάμου και όλα αυτά, με τη συνοδεία των τοπικών μουσικών οργάνων, του νταχαρέ και μπόλικο κρασί και γίδα βραστή.

Δρώμενα, τα οποία έχουν βαθιά τις ρίζες τους στα αρχαία χρόνια της περιοχής μας και που οι κάτοικοι των χωριών μας τα διατηρούν χωρίς σταματημό εδώ και δεκάδες χρόνια.

Τα δρώμενα του Δωδεκαημέρου ξεκινούν το βράδυ της 6ης Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται το βράδυ της 8ης Ιανουαρίου και αναβιώνουν από τα χωριά Μοναστηράκι, Ξηροπόταμο, Πετρούσα, Πύργους, Καλή Βρύση, Βώλακα και Παγονέρι.

Πρόκειται για μια πανάρχαια παράδοση, που καθιστά τους πολιτιστικούς συλλόγους φορείς της παράδοσης, μια βαριά κληρονομιά που διασώζεται μέχρι και σήμερα, χάρη στις μεγάλες προσπάθειες των ανθρώπων που εκπροσωπούν την παράδοσή μας.

Στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Από φέτος μάλιστα, θα είναι η πρώτη χρονιά κατά την οποία ορισμένα από αυτά τα δρώμενα, έχουν ενταχθεί στον Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας μας.

Ήδη, σ’ αυτόν τον κατάλογο βρίσκονται οι Αράπηδες και οι Τσολιάδες του Μοναστηρακίου, ενώ πλέον έχουν ενταχθεί και τα Μπαμπούγερα της Καλής Βρύσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι, πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική αναγνώριση των δρώμενων αυτών στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πράγμα που προσδίδει πλέον μια νέα διάσταση στην όλη μεγάλη προσπάθεια που κάνουν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών. Και ο λόγος, ότι, αυτά τα δρώμενα, ανήκουν στα χωριά, στις τοπικές κοινωνίες και σε κανέναν άλλον.

Ο λόγος δίνεται στις ίδιες τις κοινότητες, φορέων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, προκειμένου να τεκμηριώσουν και να αναδείξουν τα στοιχεία που οι ίδιες θεωρούν μέρος της συλλογικής τους ταυτότητας. Επιπλέον, η διαδικασία εγγραφής στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς παρέχει ένα πλαίσιο συνεργασίας των κοινοτήτων με την διοίκηση και την επιστημονική κοινότητα, για την εκπόνηση σχεδίων και την εφαρμογή πολιτικών που στοχεύουν στη διαφύλαξη των στοιχείων και τη μετάδοσή τους στις νεότερες γενιές.

Μεγάλη επισκεψιμότητα

Για άλλη μια χρονιά και πολύ περισσότερο το 2024, αναμένεται πλήθος κόσμου απ’ όλη την Ελλάδα αλλά και από χώρες του εξωτερικού. Μάλιστα στις αρχές του 2023 και κατά την αναβίωση των δρώμενων, είχαμε την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα από κάθε άλλη χρονιά στα χωριά της Δράμας, όπου αναβιώνουν τα δρώμενα.

Τα δρώμενα

Σε γενικό πλαίσιο στο Μοναστηράκι στις 6 Ιανουαρίου, ανήμερα των Θεοφανείων οι κάτοικοι του Μοναστηρακίου, κάθε χρόνο, συνεχίζουν να τελούν ένα πανάρχαιο έθιμο, ένα δρώμενο που το ονομάζουν «Αράπηδες».

Την ίδια μέρα στην πλατεία του Βώλακα, γίνεται το δρώμενο της «μπάρας» και μετά τα μεσάνυχτα, γίνεται το «κλέψιμο» των αντικειμένων.

Στην Καλή Βρύση, μεταμφιεσμένοι θα κυκλοφορούν στους δρόμους, ενώ το μεσημέρι στο Μοναστηράκι, στην πλατεία θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο των «Αράπηδων».

Το πρωί της ίδιας μέρας στον Ξηροπόταμο, θα γίνει η γύρα του χωριού με τους μεταμφιεσμένους και στην πλατεία του Παγονερίου το δρώμενο των «Χαράπηδων».

Στην Πετρούσα, γίνεται η μικρή γύρα στο χωριό με τους μεταμφιεσμένους και στους Πύργους, θα πραγματοποιηθεί η «νταβανίσκα», ολονύχτιο παραδοσιακό γλέντι.

Επίσης στο Βώλακα, θα γίνει πλειστηριασμός των κλεμμένων αντικειμένων και στο Μοναστηράκι θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο των «Αράπηδων».

Στην Καλή Βρύση θα έχουμε χορευτική εκδήλωση στην πλατεία, ενώ «Μπαμπούγεροι» θα κυκλοφορούν στους δρόμους.

Στον Ξηροπόταμο, θα γίνει γύρα του χωριού στους εορτάζοντες, και στη συνέχεια στην πλατεία θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο των «Αράπηδων».

Στο Παγονέρι θα γίνει γύρα του χωριού με τους μεταμφιεσμένους.

Στην Πετρούσα, θα γίνει η μεγάλη γύρα στο χωριό με τους μεταμφιεσμένους και την καμήλα και στους Πύργους, θα γίνει γύρα του χωριού, και το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί γλέντι με τις «αρκούδες» στην πλατεία του χωριού.

Την τρίτη και τελευταία ημέρα 8 Ιανουαρίου στο Βώλακα, θα γίνει η τέλεση του παραδοσιακού γάμου, και το απόγευμα  θα πραγματοποιηθεί στην πλατεία το δρώμενο των «Αρκούδων».

Το μεσημέρι στην πλατεία της Καλής Βρύσης θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο του σατυρικού γάμου.

Τέλος, στην Πετρούσα, στην αυλή του σχολείου θα πραγματοποιηθεί το δρώμενο της «Μπάμπως», όπως επίσης και στην πλατεία στους Πύργους.